Ciekawostki o Pruszkowie – Zabytkowe tabliczki

Dowiedzieć się czegoś ciekawego o własnym mieście można nie tylko z gazet i książek, ale także po prostu idąc jego ulicami. Wystarczy spojrzeć czasem tam gdzie zazwyczaj się nie spogląda, np. na coś ponad naszymi głowami albo na coś co nie rzuca się w oczy i bezwiednie mijamy to śpiesząc się na pociąg czy w inne miejsce. I takim właśnie sposobem odkryłam stare, najczęściej przedwojenne tabliczki z nazwami ulic i numerami domów. Najczęściej towarzyszą jeszcze starym, nieodremontowanym kamienicom i co najciekawsze, czasem widnieje na nich stara nazwa ulicy lub numer, który jest już nieaktualny.

Wiele nazw ulic pruszkowskich zostało zmienionych o czym ciekawie napisał Marian Skwara w „Historii Pruszkowa”. Przywołał on w tej książce opinię jednego dziennikarza przedwojennego, który ubolewał, że stare, historyczne nazwy są zmieniane, często pod wpływem jakiejś mody. Można więc powiedzieć, że zachowane tabliczki są takim echem przeszłości i „żywą” nauką historii. Pierwszą tabliczkę odkryłam na ul. Potulickiego, czyli na małej uliczce łączącej ul. Kościelną i Kraszewskiego. Przechodząc wzdłuż starej kamienicy, zauważyłam centralnie nad jej drzwiami wypłowiałą, prostą, metalową tabliczkę z dość niewyraźnym napisem. Widnieje na niej: Ul. Krótka 6, Dom Figurskich. Tak właśnie nazywała się ta ulica przed II wojną światową.

Co ciekawe, na ulicy tej można znaleźć jeszcze inną jej nazwę. Po nieparzystej stronie ulicy, stoi zrujnowana, nieotynkowana kamienica z czerwonej cegły. Aby do niej podejść trzeba przejść przez podwórko, nie zobaczymy tego o czym piszę, z ulicy. Przy drzwiach znajdziemy charakterystyczną niedziałającą już oczywiście latarenkę adresową na której widnieje nazwa ulicy: F. Morawskiego 3. Jest to późniejsza nazwa, już powojenna, tej ulicy.

Dość wysoko wisi stara tabliczka na ul. Obrońców Pokoju, naprzeciwko Obrońców Pokoju 14. Dzięki niej, tylko idąc ulicą możemy dowiedzieć się, że kiedyś była tam ulica Cedrowa. Tabliczka znajduje się na opuszczonej, zrujnowanej kamienicy. Napis jest dość wyraźny, widać dobrze numer, i w miarę dobrze nazwisko właściciela (właścicieli (?), być może to dwa nazwiska): ul. Cedrowa no 23. Nazwa tej ulicy była ściśle związana z istniejącą na tej ulicy Fabryką Ołówków Majewskiego. To właśnie z drzewa cedrowego wyrabiano najważniejszy produkt tej fabryki – ołówek o nazwie „Polonia”.

Ciekawostkę można znaleźć także na ulicy Chopina. Są tam przynajmniej dwie stare tabliczki. Jednak to nie wszystko. Jak wiadomo, numeracja niektórych ulic zmieniła się w stosunku do numeracji sprzed wojny. I tak się stało, że na ul. Chopina znajdziemy dwa budynki mieszkalne o tym samym numerze! Zachowała się tabliczka z adresem ul. F. Szopena no 10 na której widnieje jeszcze nazwa właściciela tej kamienicy (niestety nie do rozczytania). Natomiast dwie kamienice dalej jest obecna kamienica pod numerem 10, już z nową tablicą. Oczywiście o pomyłkach mowy być nie może, stara tabliczka jest w tak kiepskim stanie, że raczej nikt nie pomyśli, że jest ona aktualna. Jednak jest to taki ciekawy element tej ulicy i dobrze, że nie znalazł się nikt kto zdejmowałby starą tabliczkę. Druga tabliczka jest już nowsza i także na niej widnieje spolszczona nazwa ulicy – ul. Szopena nr 26 i pokrywa się się z obecną numeracją.

Tabliczek nie ma wiele, ale jest więcej. Nie chciałam pisać o wszystkich, które znalazłam, bo może ktoś z Was sam chciałby je odkryć podczas spacerów.  A może już wiecie na jakich ulicach można takie odnaleźć? Jeśli tak, piszcie w komentarzach.